-
-
Urodzony 8 IV 1944 roku w Tarnopolu.
Wraz z rodziną po zakończeniu II wojny Światowej dotarł do Rudzieńca
Gliwickiego,
a następnie do Koźla-Portu. Uczęszczał do szkoły
Podstawowej w Kłodnicy i w Koźlu. Mieszkał w Koźlu Porcie do 1963 roku (początkowo
przy ulicy Krótkiej (obecnie Jasna), później przy Młynarskiej a
następnie przy ulicy Lipowej (obecnie Chełmońskiego).
Z czasów szkoły podstawowej miło wspomina przyjaźń z Tomaszem
Horakiem.
Absolwent Studium Fotografii i Filmu w Warszawie (specjalizacja
filmowa) oraz
Wyższej Szkoły Pedagogicznej
w Opolu (praca dyplomowa z zakresu percepcji sztuki fotograficznej).
Instruktor fotografii i filmu kat. „S”. Pracownik „Życia
Blachowni” i członek klubu filmowego „Groteska”. Był
fotoreporterem miesięcznika OPOLE, a także wykładowcą Studium
Kulturalno-Oświatowego i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Jest
prezesem Oddziału Opolskiego Związku Polskich Artystów Fotografików.
Uczestniczył w ponad 350 zbiorowych wystawach fotograficznych oraz
konkursach filmowych w kraju i za granicą zdobywając liczne nagrody
i wyróżnienia. Podczas urlopu twórczego w Wenezueli zrealizował w
Caracas dwie wystawy: „Okna i drzwi La Guaira” (1993) i „Zapis
fotologiczny” (1984). Cykl wystaw „Wędrówki do ludzi”
prezentował w Opolu (od 1987), Krakowie (1989) oraz na Węgrzech
(1989). Był także autorem wystaw „Tematy Opolskie” (1981),
„Moszna w Fotografii” (1992) oraz „Skalne miasta” (1993).
Zrealizował ponad 40 wystaw indywidualnych. Wydał albumy
fotograficzne: „Moszna - zamek i park", „50-lecie", „Śląsk
Opolski - zabytki i przyroda". Prowadził Autorskie Studio
Fotograficzne. Obecnie prowadzi wspólnie z małżonką Jagodą
wydawnictwo „Oficyna Piastowska”. Album „Śląsk Opolski –
zabytki i przyroda” do zrealizowania którego zaprosił nie tylko
fotografików ale także znawców regionu z innych dziedzin, okazał
się dużym sukcesem wydawniczym i został wyróżniony jako
„Najlepszy Produkt Opolszczyzny 2000". Doceniono go jako narzędzie
promocji regionu, znalazł także uznanie wśród przewodników
turystyki .
-
-
-
-
„Żyjemy w czasach pośpiechu.
Tempo zmian cywilizacyjnych powoduje, że to, czego nie zarejestrujemy
i nie utrwalimy,
może zaginąć bezpowrotnie - stąd takie znaczenie
fotografii jako dokumentu czasu”.
-
-
W kręgu moich zainteresowań fotograficznych niezmiennie
najważniejszym
tematem jest świat, który mnie otacza - świat przyrody,
zaludniony przez człowieka i przez niego zmieniany, przekształcany,
wykorzystywany w procesach kulturowych i cywilizacyjnych. Ciekawość
świata prowadzi fotografującego do różnych miejsc, odległych i
bliskich, tam, gdzie spodziewa się on znaleźć tematy ważne,
fascynujące, wyjątkowe. Podróżowanie to właściwa droga do
wzbogacania wiedzy o świecie; podróżowanie z aparatem
fotograficznym w ręce to coś znacznie więcej - to próba zatrzymania
czasu. Wszystkie podróże, czy to do krajów dalekich, czy tylko do sąsiedniego
miasteczka, traktuję jako sposób pozyskiwania nowego materiału
fotograficznego - częstokroć służącego później. Do zrealizowania wystawy, która poza
czysto artystyczną satysfakcją, każdorazowo daje też możność
dzielenia się swoimi preferencjami, emocjami, wiedzą - swoim
postrzeganiem świata. Fotografia krajoznawcza jest zresztą takim
gatunkiem, którego sens zawiera się nie tylko w utrwalaniu widoków,
ale również w twórczym przekazie i popularyzowaniu wizualnego doświadczenia,
będącego świadectwem poznania i wiedzy.
Najcenniejszy przymiot natury - jej rozmaitość oraz różnorodność
kulturową, wyrażającą się m.in. bogactwem ludzkich indywidualności
uczyniłem wiodącym tematem cyklu wystaw pt. „Wędrówki do
ludzi", z których wyselekcjonowany materiał znajdzie się w
przygotowywanym właśnie albumie autorskim. Obecnie moje
fotograficzne zainteresowania koncentrują się na jednym obszarze
przyrodniczo-kulturowym na regionie Opolszczyzny, który jest dla
mnie niewyczerpanym źródłem tematów. Jest tu obfitość
zabytkowych obiektów, unikalne zasoby flory i fauny, a obok wciąż
jeszcze dzikich zakątków przyrody - mocno zurbanizowane wioski,
są wiec ciekawe zjawiska zachodzące w różnych dziedzinach życia
zbiorowego i jednostkowego, prowokujące do fotograficznego zapisu.
Wszystko razem jest ważne, bliskie, tyczące bezpośrednio, zarazem
codzienne i odświętne. Od lat penetrując ten teren, jego krajobrazy
i obszary aktywności człowieka, wpisanego w świat przyrody, z pełną
świadomością realizuję się jako fotograf - krajoznawca i
popularyzator regionu. Moje ścisłe związki z regionem opolskim
zapoczątkowała praca w charakterze fotoreportera prasowego, a następnie
fotografa - dokumentalisty w przemyśle. Te zajęcia umożliwiły
rejestrowanie zmian zachodzących w regionie na przestrzeni długiego
czasu, a gromadzony materiał fotograficzny, poza eksponowaniem na
wystawach, wykorzystywałem także do publikacji prasowych i książkowych,
wśród których za najważniejsze uważam albumy. To one dają
fotografowi możliwość stworzenia samodzielnego, autorskiego kształtu
- od wyselekcjonowania materiału według własnych kryteriów po końcowy,
edytorski wyraz. W albumie „Moszna" zaprezentowałem
zabytkowy zespół pałacowo-parkowy, odsłaniając elementy
architektury i krajobrazu, i próbując zarejestrować klimaty rodzące
się ze związku naturalnego piękna przyrody i historycznej urody
zabytku. Album „50 - lecie", popularyzujący dorobek dużej
firmy chemicznej, stał się natomiast pretekstem do opisania
krajobrazu przemysłowego, przy czym swoboda w wyborze tematyki
zaowocowała impresjami, odkrywającymi piękno i harmonię tego
pejzażu. Był swego rodzaju wyzwaniem dla fotografa, by nie poprawiać
i upiększać, lecz wydobyć z przemysłowego krajobrazu ukryte walory
artystyczne. Dużo większe możliwości zaprezentowania różnorodności
krajobrazowej stworzył album „Śląsk Opolski - zabytki i
przyroda", do realizacji którego zaprosiłem nie tylko
fotografików, ale także znawców regionu z innych dziedzin. Album
okazał się dużym sukcesem wydawniczym i został wyróżniony
jako „Najlepszy Produkt Opolszczyzny 2000", doceniono go jako
narzędzie promocji regionu, znalazł także uznanie wśród
przewodników turystyki i turystów. Aby maksymalnie wzmocnić jego
oddziaływanie popularyzatorskie, ze zdjęć zamieszczonych w
albumie została przygotowana wystawa, którą m.in. zaprezentowano na
międzynarodowych targach turystyki, w kilku miastach opolskich, a także
na wystawach za granicą, promujących region opolski.
Żyjemy w
czasach pośpiechu. Tempo zmian cywilizacyjnych powoduje, że to,
czego nie zarejestrujemy i nie utrwalimy, może zaginąć bezpowrotnie
- stąd takie znaczenie fotografii jako dokumentu czasu. Fotografia
krajoznawcza w swoim obszarze tematycznym, poza misją dokumentacyjną,
ma do spełnienia dodatkową rolę - artystyczny przekaz i
popularyzowanie tego, co w otaczającym świecie unikalne, wartościowe,
piękne, a przez to potrzebne człowiekowi.
Roman Hlawacz
-
ROMAN
HLAWACZ o swojej twórczości w jednym z wywiadów powiedział:
„Najbardziej lubią się wypowiadać przy pomocy fotograficznego
dokumentu. Przeszedłem już przez zabiegi formalne i techniczne, próbowałem
różnych tematów, montaży, deformacji. Zwyciężyły wartości
poznawcze, informacyjne. W centrum zainteresowania zawsze jest człowiek,
nie tylko wizerunek, ale osobowość. I nie tylko sylwetka, ale również
tło — na równi traktowane z tematem...". Roman Hlawacz na
fotografiach z wystawy „Okna i drzwi La Guaira" pozostaje
wierny swojemu artystycznemu wyznaniu. Obdarowany przez los rocznym
pobytem w Wenezueli postanowił uchwycić obiektywem swojego aparatu
egzotyczny świat półkuli południowej i jego mieszkańców. Nie
poszedł, jak wielu, drogą fotograficznej łatwizny, banalnych, lecz
ładnych i epatujących innością niezwykłej krainy obrazków;
postanowił znaleźć klucz do zrozumienia tej odmiennej od naszej
cywilizacji. Odkrył, że zakratowane okna i solidne drzwi w biednej
dzielnicy portu nad Morzem Karaibskim są realnym wyobrażeniem marzeń
o życiu sytym i dostatnim. Po co ubogim mieszkańcom z La Guaira
kraty i okna chroniące przed grabieżą, przecież w domach nie
posiadają nic cennego. Lecz kraty to synonim snu o bogactwie. Powstał
w ten sposób dokument o określonej specyfice, wyjątkowo trafnie
przemyślany i konsekwentnie zrealizowany, przenikliwie puentujący
wenezuelską rzeczywistość. Zdjęcia Romana Hlawacza nie nowatorskie
w konwencja patrzących wprost w obiektyw modeli, są pretekstem do
pokazania ludzi z innego kontynentu w ich dniu codziennym.
Jan
Maria Jackowski
-
Fotografia jest tą dziedziną kultury obrazowej, która daje mi możliwość
pełniejszego wyrażenia poglądu na współczesnego człowieka,
zdeterminowanego z jednej strony odwiecznymi prawami natury, z drugiej
zaś nieuniknionymi skutkami cywilizacji. Pasjonująca w swej złożoności
ludzka postać inspiruje mnie do ustawicznego podejmowania próby wyrażenia
jej w eseju fotograficznym. Interesuje mnie człowiek powiązany różnymi zależnościami z
otoczeniem, z którego wyrasta jak z tła; człowiek wpisany w różne
sytuacje i okoliczności, ujawniający swą osobowość kształtowaną
w tyglu życia.
Zmierzam
do tego, aby obraz fotograficzny, mówiący o człowieku i człowiek
na fotografii tworzyli spójną całość.
I aby tak wyrwane cytaty z rzeczywistości były źródłem przeżyć
emocjonalnych, intelektualnych i poznawczych, by taka właśnie
rejestracja fotograficzna pozwalała odczytywać ukryte warstwy
znaczeń.
UDZIAŁ W KONKURSACH
I WYSTAWACH:
|
1963 |
„Pejzaże”, Koźle |
1965 |
„Kozielskie zakątki”, Koźle |
1967 |
„Portrety”, Koźle |
1969 |
„Krajobrazy górskie”, Koźle |
1972 |
„Ludzie i zdarzenia”, Kędzierzyn |
1978 |
„Pasja tworzenia”, Opole |
1978 |
„Hiszpania”, Opole |
1980 |
„Azjatyckie tematy”, Opole |
1981 |
„Trzy tematy”, Opole
„Zestaw autorski”, Kraków
”Weneckie impresje”, Opole
„Spicymierz 80”, Opole, Uniejów |
1983 |
„Okna i drzwi La Guaira”, Caracas
(Wenezuela) |
1984 |
„Zapis fotologiczny” , Caracas
(Wenezuela) |
1985 |
„Zestaw autorski”, Warszawa
„Szkice z Apure”, Opole
„Stale dla energetyki”, Opole
„Oblicza budowy” Elektrownia Opole |
1986 |
„Człowiek i przemysł”, Elektrownia
Opole
„Wędrówki do ludzi”, Opole |
1987 |
„Parafrazy”, Opole, Nysa
„Błędne skały”, Opole |
1988 |
„Zestaw autorski”, Kielce
„Wystawa autorska”, Borowice k/Karpacza
„Tematy autorskie”, Uniejów |
1989 |
„Wędrówki do ludzi”, Kraków |
1990 |
„Portrety Opolan”, Muzeum Śląska
Opolskiego |
1991 |
„Tematy opolskie”, Opole |
1992 |
„Moszna w fotografii”, Moszna |
1993 |
„Skalne miasta” , Elektrownia Opole |
1994 |
„Wysokie napięcie”, Elektrownia
Opole, Urząd Wojewódzki w Opolu
„Moszna - zamek i krajobraz”, Filharmonia Opolska |
1995 |
„RH
±
¥”,
Galeria Sztuki Współczesnej, Opole
„Opole w fotografii”, Muzeum Śląska Opolskiego
„Pod napięciem”, Elektrownia Opole |
1996 |
„Opole z lotu ptaka”, Klub Akademicki
Uniwersytetu Opolskiego |
1997 |
„Z prądem i pod prąd”, MBP Opole |
2000 |
„Portret millenijny”, Opole; Salon
Artystryczny, Moguncja (Niemcy) |
-
-
Zdjęcie
z albumu
„Moszna - zamek i park"
-
WAŻNIEJSZE WYSTAWY
ZBIOROWE i KONKURSY KRAJOWE |
1963 |
„Koźle
w obiektywie”, PDK Koźle |
1964 |
„Uroki
ziemi kozielskiej”, PDK Koźle |
1964–74 |
Wojewódzkie Wystawy Fotografii, WDK
Opole |
1965 |
Wystawa
fotografii, PDK
Koźle |
1966 |
„Ziemia
kozielska w obiektywie”,
PDK Koźle |
1968 |
Wystawa
fotografii, PDK
Koźle |
1969 |
Wystawa
fotografii, MDK Kędzierzyn |
1971 |
Wystawa
KTF, ZDK Kędzierzyn |
1972 |
Wystawa
KTF, ZDK Kędzierzyn |
1973 |
„Ziemia
kozielska w obiektywie”, Kędzierzyn
Wojewódzki Przegląd
Filmów Amatorskich, Kędzierzyn
Ogólnopolski Przegląd
Filmów Amatorskich, Olsztyn
Ogólnopolski Przegląd
Filmów Amatorskich, Bolesławiec
II Bienalne Fotografii
Amatorskiej "Dziecko", Piła |
1974 |
Krajowy
Przegląd Najlepszych Filmów Amatorskich "Zima
Katowicka", Katowice
XXI Ogólnopolski Konkurs
Filmów Amatorskich, Puck
II Ogólnopolski Festiwal
Filmów Amatorskich „Publicystyka 74”, Białystok
Ogólnopolski Konkurs
Filmów Amatorskich, CRZZ, Warszawa
Ogólnopolska Wystawa
„30 Lat PRL w Fotografii Artystycznej”, Łódż
Ogólnopolski Konkurs
Fotograficzny "Małe formaty", Warszawa |
1975 |
Konkurs
Fotograficzny "Kobieta",
Koźle
Ogólnopolski Konkurs
Fotograficzny Energetyków,
Wrocław
IV Biennale
Krajobrazu Polskiego, Kielce
Ogólnopolski Festiwal Filmów Turystyczno-Krajoznawczych,
Olsztyn
Ogólnopolski Konkurs
Filmów Amatorskich, Kędzierzyn
Ogólnopolski Przegląd
Filmów PS, Włocławek
Ogólnopolski Przegląd
Amatorskiej Twórczości Spółdzielczości Mieszk., Przemyśl
II Ogólnopolskie
Bienalle Amatorskiej Twórczości „BŁ 74”, Łódź
„Człowiek - Przyroda -
Środowisko”, PDK Koźle |
1976 |
„Polskie
dziewczyny”, Koźle
„Opolskie
dziewczyny”, Opole
„Człowiek”, Kędzierzyn
„Sobótka i Ziemia Ślężańska w Fotografii
Artystycznej”, Sobótka |
1977 |
Ogólnopolska
Wystawa Amatorskiej Twórczości Plastycznej i Fotografiki
Energetyków, Skarżysko - Kamienna
Ogólnopolski Konkurs
Filmów Amatorskich Ministerstwa Chemii, Pokrzywna
Wystawa fotografii
"Dziecko", Opole
„Opole - moje
miasto”, WDK Opole
Ogólnopolski Konkurs
Fotograficzny "Czlowiek-Chemia-Środowisko", Kędzierzyn |
1977 |
Wojewódzka
Wystawa Fotografii "Żniwa'
77", Leśnica |
1977-80 |
Wojewódzki Konkurs Fotograficzny,
WDK Opole |
1978 |
„Opole,
opolanki, opolanie”, masowa akcja fotograficzna, Opole
Wystawa Grupy Młodych,
KZT Opole
Ogólnopolska Wystawa
Fotografii Artystycznej "Spotkania z fotografią",
Jastrzębie - Zdrój, Wodzisław Śląski
„Opole - moje
miasto”, WDK Opole
„Człowiek - Rodzina -
Pasja” , WDK Opole
|
1979 |
„Plac
Budowy - Polska”, WDK Opole
„Człowiek - Rodzina -
Pasja”, WDK Opole
„Portret dla
dziecka”, masowa akcja fotograficzna, Opole |
1980 |
„Świat
w obiektywie” , Warszawa
Ogólnopolska Wystawa Twórczości
Energetyków, Łódź
„Człowiek - Rodzina -
Pasja”, WDK Opole
„Opole w fotografii”,
WDK Opole
„Spicymierz 80”,
ogólnopolski plener fotografii, Spicymierz |
1981 |
„Spicymierz
80”, wystawa
poplenerowa , Uniejów
„Opolanki”, KZT
Opole
„Elektrownia Opole w
Budowie”, Opole
„Opolanie na
spacerze”, masowa akcja fotograficzna,
Opole |
1982 |
„Grupa
twórcza OKF”, KMPiK Opole
„Byczyna”, wojewódzki
plener fotograficzny i wystawa, Byczyna, Opole
„Studium aktu”,
plener fotograficzny, Brzeg |
1985 |
Plener
krajoznawczy PTTK, Sandomierz, Łańcut, Baranów
Sandomierski, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice
„Byczyna 85”, plener i wystawa, Byczyna, Opole
„Sobótka i Ziemia Ślężańska”, plener i wystawa |
1986 |
Sympozjum
fotografii ZPAF, Czerniejewo
VI wystawa delegatury
opolskiej ZPAF”, BWA Opole
„Folklor 86”,
plener fotograficzny, Kazimierz nad Wisłą
„Paczków 86”,
plener, Paczków
Sympozjum fotografii
krajoznawczej, PTTK Opole
„Kobieta”, Ogólnopolska
Wystawa Fotografii Artystycznej, Łódź |
1987 |
„Herody
87”, plener i wystawa, Lewin Brzeski, WDK Opole
Ogólnopolskie Forum
Fotografii Krajoznawczej, Łódź
„Jubilatka”, plener i
wystawa, Osowiec, WDK Opole
„Paczków 87”, plener
i wystawa, Paczków
„Warmia i Mazury”,
plener PTTK
„Portret dla
przechodnia”, masowa akcja fotograficzna, Opole
„40-lecie ZPAF”, CBWA
Zachęta, Warszawa
„Krajobrazy świata w
oczach polskich podróżników”, CBWA Zachęta, Warszawa
„Sudety”,
plener fotograficzny PTTK |
1988 |
„Zestaw
autorski”, wystawa
ogólnopolska, Kraków
Centralny plener
fotograficzny PTTK, Pokrzywna |
1989 |
„Okno
na świat”, Stara
Galeria ZPAF, Warszawa |
1990 |
Plener
fotograficzny „Sudety”,
Jagniątków
Plener aktu w Beskidach |
1991 |
„Szlakami
budownictwa sakralnego”, Opole |
1992 |
„Budownictwo
drewniane”, Opole |
1993 |
„Malarstwo i fotografia”, Muzeum
Śląska Opolskiego |
1994 |
”Zabytki
wiejskie”, Muzeum Wsi Opolskiej |
1995 |
XVI
Miedzynarodowe Spotkania Artystów Plastyków, Kędzierzyn-Koźle
"Konfrontacje Plastyczne"
Kędzierzyn’95,
Łazienki Królewskie, Stara Kordegarda, Warszawa |
1996 |
Salon
Jesienny, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole
Prezentacja Opolskich
Fotografików, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole
„Opole w starej
fotografii i dziś”, Muzeum Śląska Opolskiego, Opole |
1997 |
Festiwal
Fotografii „Spektrum”, BWA Wrocław
50-lecie ZPAF, Warszawa |
1998 |
Salon
Jesienny, Galeria
Sztuki Współczesnej, Opole |
1999 |
"Resume
...", Muzeum Śląska Opolskiego, Opole
Prezentacja opolskich fotografików, Domek Romański, Wrocław |
2000 |
Opolanie
2000, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole
„Solidarność”-
20-lecie, Muzeum Śląska Opolskiego, Opole; Moguncja (Niemcy) |
2001 |
Opolscy
fotograficy ZPAF, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole |
Rodzina Małek - od lat związani z rzeką Odrą.
WAŻNIEJSZE
WYSTAWY MIĘDZYNARODOWE I ZAGRANICZNE |
1973 |
Międzynarodowy
Festiwal Filmów Amatorskich, Ciechocinek
Przegląd twórczości fotograficznej i filmowej, Poczdam (Niemcy)
Światowy Festiwal Filmów Amatorskich, Ostenda (Belgia) |
1974 |
Międzynarodowy
Festiwal Filmów Amatorskich, Tanvald (Czechosłowacja)
Przegląd filmów amatorskich, Drezno-Berlin-Poczdam
(Niemcy) |
1975 |
IV Międzynarodowy
Salon Fotografii Artystycznej „Foto-Expo 75”, Poznań
II Bienal de fotografia „Europa 75”, Hiszpania |
1976 |
IV
Salao Internacional de Arte Fotografica „Liberdade”,
Rio de Janerio (Brazylia) |
1977 |
Wystawa
fotografii, Poczdam (Niemcy) |
1979 |
Międzynarodowe
Biennale Fotografii Artystycznej "Dziecko", Piła
Bałtyckie sympozjum filmu nieprofesjonalnego, Gdańsk - Sopot |
1980 |
„Opolska
Fotografia”, Poczdam (Niemcy) |
1983 |
„Okna
i drzwi La Guaira”, wystawa indywidualna, Caracas |
1984 |
„Zapis
fotologiczny,” wystawa indywidualna, Caracas |
1989 |
„Wędrówki
do ludzi”, Szekesfehervar (Węgry) |
1995 |
XVI Międzynarodowe
Spotkania Artystów Plastyków - Konfrontacje
Plastyczne „Kędzierzyn 95”, Łazienki Królewskie,
Stara Kordegarda, Warszawa |
1998 |
Prezentacja
opolskich twórców, Szekesfehervar (Węgry) |
2000 |
„Berünhrungen“,
Wiedeń, Linz, Leibnitz (Austria)
„Menschliche Geschichten“
, Oedheim (Niemcy) |
Na Kłodnickim Cmentarzu.
|